Aşırı hava olayları artık eskisi gibi uzak bir ihtimal değil; kapımızı her an çalabilecek kadar yakındır.

Üstelik sel, çoğu zaman hiçbir uyarı vermeden hızlıca gelişen bir tehlikedir.

Peki böyle bir durumda ne yapmalı? Nasıl önlem almalısın ve hem kendini hem de sevdiklerini nasıl güvende tutabilirsin? Aşağıdaki adımlar, olası bir sel felaketinde maddi zararı azaltmana ve güvende kalmana yardımcı olacak.

Riskleri Tanı ve Önceden Plan Yap

Bölgenin Riskini Öğren

Yaşadığın, çalıştığın ya da sık ziyaret ettiğin yer daha önce sel yaşadıysa, tekrar yaşanma ihtimali oldukça yüksektir.

Selin Bölgende Nasıl Davrandığını Anla

Su, yalnızca birkaç dakika içinde bir–iki metre yükselebilir. Bodrum katları, alçak yollar ve alt geçitler ilk dolan noktalardır.

Riskli Alanları Koru

Binalarda zemin katlar ve bodrum katları

Nehir kıyıları

Dik yamaçlı sokaklar

Köprü çevreleri

Bilgi Akışını Takip Et

Belediyenin acil durum planlarını, tahliye yollarını ve uyarı sistemlerini öğren. Mobil uygulamalar, yerel haberler ve belediye duyurularını düzenli kontrol et.

Çevrene Destek Ol

Okulların, işyerlerinin ve özellikle yaşlı veya engelli bireylerin bulunduğu kurumların acil durum planlarının hazır olduğundan emin ol. Eksik varsa uyar ve yardım etmeye çalış.

Önemli Eşyaları Güvende Tut

Değerli eşyaları ve belgeleri üst katlara kaldır. Gerekirse hızlıca alabileceğin bir acil durum çantası hazırla:

Kimlik ve belgeler

El feneri

İlk yardım seti

Pil

Taşınabilir radyo

Sel Uyarısı Geldiğinde Hızlı Hareket Et

Tetikte Kal

Yetkililerin açıklamalarını, mesajlarını ve güncellemelerini takip et. Yardıma ihtiyacı olan komşuları haberdar etmeyi unutma.

Güvensiz Bölgelerde Kalma

Bodrum ya da zemin katta uyumak risklidir. Üst katlara geçerek güvenli bir noktada bekle.

Evi Koru

Kapı altlarına veya giriş noktalarına bariyer ya da kum torbası koyabilirsin. Ancak bunu yalnızca güvenliyse yap.

Güzergâhını İyi Seç

Evden ayrılman gerekiyorsa su basma ihtimali yüksek yolları kullanma. Alt geçitlerden ve dar, dik yollardan uzak dur.

Arabanı Öncelik Yapma

Uyarı sırasında aracı taşımak risklidir. Önce can güvenliğini düşün.

Okulları Bilgilendir

Çocuğunun okulunun sel uyarısından haberdar olduğundan emin ol.

Sel Sırasında

Evdeysen

Bodrum kata inmeye çalışma; su çok hızlı yükselebilir.

Hemen üst katlara çık. Yardıma ihtiyacı olan kişilere destek ol.

Asansör kullanma.

Doğalgazı ve elektriği kapat. Islak elle elektrikli eşyalara dokunma.

Yalnızca kapalı şişe su iç veya yetkililerin güvenli dediği suyu kullan.

Telefonu sadece acil durumlarda kullan.

Dışarıdaysan

Su olan bölgeden hemen uzaklaş. Sığ görünen su bile güçlü olabilir.

Daha yüksek bir noktaya çık, ancak gevşek zeminlerden kaçın.

Açık rögarlar, çökmüş yollar veya çukurlara dikkat et.

Araç kullanma; birkaç santimetre su bile aracı devirebilir veya çalışmaz hâle getirebilir.

Köprü ve setlerden uzak dur.

Resmi duyuruları takip et.

Sel Geçtikten Sonra

Yetkililer İzin Vermeden Eve Dönme

Güvenlik onayı olmadan temizliğe başlama.

Yollara Dikkat Et

Çökmüş yollar, çukurlar ve zarar görmüş zemine karşı dikkatli ol.

Elektrik ve Gaz Bağlantılarını Kontrol Ettir

Bir uzman gelmeden sistemleri çalıştırma.

Su ve Gıda Konusunda Tedbirli Ol

Tesisatın, kuyunun ve giderlerin sağlam olduğundan emin ol.

Sel suyuna temas etmiş yiyecekleri tüketme.

Sonuç

Sel felaketleri öngörülemez, bu yüzden hazırlıklı olmak büyük fark yaratır. Bilgili davranmak, sakin kalmak ve çevrendekilere destek olmak hem kendi güvenliğini hem de toplumun dayanıklılığını artırır. Doğru adımlar atıldığında, en zor durumlarda bile kontrollü hareket etmek mümkündür.