Mars, Dünya’dan görebileceğimiz en parlak gezegenlerden biri ve derin kırmızı rengiyle dikkat çekiyor.

Bu ateşli görünüm, sanki gezegende gerçekten alevler varmış gibi hissettirse de, aslında Mars’ta hiçbir ateş yok.

Peki, bu “Kızıl Gezegen” neden kırmızı görünüyor ve neden bu kadar gizemli?

Neden Mars Kırmızı Görünüyor?

Mars’ın yüzeyi parlak kırmızıdır, neredeyse yanmış gibi görünür. Ama bu renk gerçek ateşten gelmiyor. Sırrı toprakta yatıyor: Mars demir açısından zengindir ve milyarlarca yıl boyunca bu demir, ince Mars atmosferindeki az miktarda oksijenle reaksiyona girerek demir oksit yani pas oluşturdu. Bu pas, Mars’a kırmızı veya turuncu-kırmızı rengini verir. Böylece gece gökyüzünde sanki ateşle kaplıymış gibi gözükür, oysa gezegen soğuk ve cansızdır.

Issız ve Çorak Bir Yüzey

Dünya’nın yeşil ormanları ve mavi okyanuslarının aksine, Mars boş ve ıssız görünür. Yüzeyinde neredeyse hiç bitki yoktur ve sıvı su çok nadirdir, bu da hep ateşle çevriliymiş gibi bir izlenim yaratır. Mars, Roma mitolojisindeki savaş tanrısının adını taşır; kırmızı rengiyle bu isme mükemmel uyum sağlar. Ama hayalimizdeki “ateş” sadece kafamızdadır.

Mars’ta Ateş Olmaz

Mars’ın rengi ne kadar ateşli görünse de, gezegen ateş için çok soğuktur. Sıcaklıklar -125°C’ye kadar düşebilir ve nadiren 20°C’yi geçer. Alevler, yanmak için çok daha yüksek sıcaklık ve bol oksijen gerektirir. Mars’ta atmosfer çok ince Dünya’nın hava basıncının %1’inden az dolayısıyla yüzeyde yanıcı bir madde olsa bile doğal olarak tutuşamaz.

Zorlu ve Dondurucu İklim

Mars atmosferi ağırlıklı olarak %95 karbondioksit, az miktarda azot, argon ve oksijen içerir. Dünya’nın aksine Mars aşırı kurudur ve sıvı su neredeyse yoktur. Var olan su çoğunlukla, özellikle kutuplarda, donmuş halde bulunur. Kalın bir atmosfer olmadığı için ortalama sıcaklık -60°C civarındadır; kutup bölgeleri -125°C’ye kadar düşebilir. Üstelik Mars yüzeyi sürekli olarak güneş rüzgarlarına maruz kalır, koşulları daha da sertleştirir.

Mars’ta Hava Olayları

Mars, Güneş Sistemi’nin en çılgın hava olaylarından bazılarına sahiptir. En dikkat çekeni, tüm gezegeni aylarca kaplayabilen toz fırtınalarıdır. Okyanuslar olmadığı için nem oranı düşüktür, bulutlar nadirdir, ama rüzgarlar saatte yüzlerce kilometre hızla esebilir ve ince tozu kaldırarak görüşü neredeyse tamamen engeller. Mars, Dünya’daki gibi kutup günleri ve gecelerini yaşar; yazın kutuplar sürekli gün ışığı görürken, kışın uzun karanlık süreler yaşanır.

Gizli Su Sırları

Mars kuru görünse de tamamen susuz değildir. Bilim insanları özellikle güney kutbunda büyük miktarda buz keşfetmişlerdir. Ayrıca yer altı suyu olabileceği ihtimali de vardır. Bu keşif, gelecekteki insan keşifleri ve koloniler için umut verici, çünkü su herhangi bir koloni için hayati öneme sahiptir.

Bugün Mars’ı Keşfetmek

NASA’nın Curiosity ve Perseverance gezginleri Mars yüzeyini keşfetmekte, jeolojisini incelemekte ve yer altı suyu arayışına devam etmektedir. Eğer güvenilir su kaynakları bulunursa, insanlar için Mars’ta yaşam hayali daha gerçekçi hale gelebilir. Ancak aşırı soğuk, sınırlı su ve şiddetli toz fırtınaları göz önünde bulundurulduğunda, bir üs kurmak hâlâ dev bir meydan okumadır.

Kırmızı Ötesine Bakmak

Mars kırmızı ve gizemli görünse de aslında soğuk ve acımasız bir gezegendir. Yine de garip güzelliği ve zorlukları, insanları keşfetmeye teşvik etmeye devam ediyor. Sence insanlar orada yaşayabilir mi? Bir üs kursak, en zor kısmı ne olurdu dondurucu iklimde hayatta kalmak, su bulmak mı yoksa dev toz fırtınalarına dayanmak mı? Mars’a bakmaya devam et ve onun hâlâ sakladığı sırları hayal et.