Hangi Bitki Havayı Temizler?

· Doğa Ekibi
Ev dekorasyonu yaparken birkaç bitki almak güzel bir fikir olabilir.
Rafları süsler, köşeleri canlandırır, doğayı içeri taşır.
Ama bu bitkilerin bazıları sadece görsel olarak değil, sağlığınız açısından da fayda sağlıyor olabilir.
Evet, doğru duydunuz: Bazı ev bitkileri, evinizdeki havayı gerçekten temizleyebiliyor.
Elbette camları açmak veya hava filtreleri kullanmak işe yarar. Ancak bazı bitkiler, farkında bile olmadığınız zararlı maddeleri filtreleyerek doğal bir katkı sağlar. Ama tüm yeşillikler bu işi eşit derecede yapmaz. Haydi, bitkilerin gerçekten havayı nasıl temizlediğini ve evinize koymaya değer en etkili seçenekleri birlikte keşfedelim.
Ev Havası Dışarıdan Daha Temiz Değil
Dışarıda egzoz, duman, toz derken evdeki havanın daha sağlıklı olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak araştırmalar tam tersini söylüyor.
ABD Çevre Koruma Ajansı’na (EPA) göre, ev içi hava kirliliği dış ortamdan 2 ila 5 kat daha fazla olabilir.
Neden mi?
Mobilyalardan temizlik ürünlerine, boyalardan halılara kadar pek çok şey “uçucu organik bileşikler” (VOC) salgılar. Bunlar zamanla birikerek şu sorunlara yol açabilir:
• Solunum problemleri
• Uyku kalitesinin bozulması
• Konsantrasyon eksikliği
Ev içinde sık karşılaşılan bazı zararlı kimyasallar şunlardır:
Benzen: Plastik, boya ve yapıştırıcılarda bulunur.
Formaldehit: Suntalı mobilyalar ve bazı temizlik ürünleri yayar.
Trikloroetilen: Kuru temizlenmiş kıyafetlerde ve temizlik maddelerinde görülür.
Ksilen ve Toluen: Markör kalemler, ojeler ve bazı boyalarda yer alır.
Özellikle kötü havalandırılan alanlarda bu maddeler birikir ve zamanla sağlığınızı etkiler.
Bitkiler Havayı Nasıl Temizler?
1989’da NASA, uzayda kapalı alanlarda havayı temizleyip temizleyemeyeceklerini araştırmak için bir Temiz Hava çalışması yaptı.
Sonuç: Bazı ev bitkileri, yaprakları ve kökleri sayesinde zararlı maddeleri emip parçalayabiliyor.
Kısaca süreç şöyle işliyor:
Yapraklardan emilim: Bitkiler fotosentez ve solunum sırasında gaz alır. Bu gazlar arasında zararlı olanlar da bulunabilir.
Kökler ve toprak mikropları: Bu maddeler köklere geçtikten sonra faydalı mikroplar tarafından parçalanır.
Nem dengesi: Bazı bitkiler terleme yoluyla ortama nem salar. Bu da havadaki toz ve alerjenleri azaltır.
Ancak bir uyarı:
Bu deneyler laboratuvar ortamında yapıldı. Gerçek yaşamda aynı etki için metrekare başına oldukça fazla bitki gerekir.
Yine de, özellikle küçük veya kapalı alanlarda birkaç doğru seçilmiş bitki bile fark yaratabilir.
Havayı Temizleyen En İyi Bitkiler
İşte araştırmalara göre hava temizleme konusunda en etkili 5 bitki:
1. Kurdele Çiçeği (Chlorophytum comosum)
Bakımı kolaydır. Karbon monoksit, formaldehit ve ksilen gibi maddeleri filtreler. Evcil hayvanlar için de güvenlidir.
2. Paşa Kılıcı (Sansevieria trifasciata)
Gece oksijen salgılayabilen nadir bitkilerdendir. Formaldehit ve benzen gibi toksinleri temizler.
3. Barış Çiçeği (Spathiphyllum)
Görsel olarak hoş bir bitkidir. Amonyak, benzen ve trikloroetilen gibi maddeleri azaltır.
4. İngiliz Sarmaşığı (Hedera helix)
Tırmanıcı yapısıyla tanınır. Havadaki küf ve dışkı parçacıklarını azaltmada etkilidir.
5. Kauçuk Bitkisi (Ficus elastica)
Geniş ve parlak yaprakları sayesinde kimyasalları emer ve küf sporlarını temizler.
İpucu:
Yaprakların gözeneklerinin tozla kapanmaması için düzenli olarak nemli bezle silin.
Ayrıca aktif mikroplar içeren kaliteli bir toprak tercih edin.
Bitkilerin Yeri de Önemli
Bir bitkiyi unutulmuş bir köşeye koyarsanız, etkisi de sınırlı olur.
Onları zaman geçirdiğiniz alanlara ve kimyasal birikimin yoğun olduğu yerlere yerleştirmek daha etkilidir:
1. Yatak odası: Paşa kılıcı veya barış çiçeği koyarak gece havasını iyileştirin.
2. Salon: Büyük mobilyaların yanına kauçuk bitkisi yerleştirerek kimyasal emilimi artırın.
3. Banyo: Sarmaşık veya eğrelti otu, yüksek nemde iyi gelişir ve küfü azaltır.
4. Çalışma odası: Bilgisayar, yazıcı gibi cihazların yakınına kurdele çiçeği koyun.
Öneri:
100 metrekarede yaklaşık bir orta boy bitkiyle etkili sonuç alınabilir.
Dengeli Bir Bakış: Mucize Değil, Destekleyici
Bitkiler elbette ki sihirli birer hava temizleyici değil.
Uzmanlar, ev ortamında bitkilerin filtreleme etkisinin sınırlı olduğunu belirtiyor.
Ancak yine de faydalılar hem fiziksel hem de psikolojik olarak.
Daha iyi sonuç için şunları da yapmalısınız:
• Mümkün olduğunca pencere açarak hava sirkülasyonu sağlayın
• VOC içermeyen temizlik ürünlerini tercih edin
• HEPA filtreli süpürgelerle sık sık temizlik yapın
• Bitkileri fazla sulayarak küf oluşmasına neden olmayın
Unutmayın, bitkiler sadece havayı değil, ruh halinizi de olumlu etkiler. Stresi azaltır, odaklanmayı artırır, yaşam alanınızı daha canlı ve doğal gösterir.
Son Söz: Küçük Dokunuşlar, Büyük Etkiler
Evet, tek bir kurdele çiçeği evinizi laboratuvar gibi temiz hale getirmeyecek.
Ama doğru yerlere yerleştirilmiş birkaç bitki:
• Havadaki toksinleri azaltır
• Nemi dengeler
• Doğayla bağınızı güçlendirir
Üstelik bu faydalar için elektrik ya da filtre değişimi gerekmez.
Peki siz evinize bitki ekledikten sonra fark ettiniz mi? Hangi bitki sizde en büyük etkiyi yarattı?
Belki de sizin deneyiminiz, bir başkasının doğayla yeşil bir başlangıç yapmasına ilham olur.